Geçtiğimiz 12 ay içerisinde teknoloji alanında çok büyük haberler karşımıza çıktı. Bunlardan bazıları yeni akıllı telefonlar, yeni bilgisayarlar ve yeni yazılımlar gibi teknoloji tutkunlarını mutlu eden haberlerken, bazıları hepimizi ilgilendiren büyük skandallar oldu. Facebook’tan Google’a, Uber’den Tesla’ya kadar bir hayli dev firmanın yerine kir süren bu olaylar, tarihin her döneminde “2018 seneye damga vuran teknoloji skandalları” olarak anılacak ve belleklerden silinmeyecek. Şimdi sözü daha fazla uzatmayalım ve yakın geçmişe göz atarak belleklerimizi tazeleyelim.
1. Uber ve Waymo arasında geçen teknoloji hırsızlığı davası
Google’ın sürücüsüz araç teknolojisine benzer bir teknoloji üzerinde çalışan Waymo muhtemelen çoğu kişinin bilmediği bir firmadır. Uber’i ise bilmeyen yoktur desek mübalağa etmiş olmayız. 2018’in Şubat ayında bu iki firma, tam manasıyla birbirlerine girdiler. Mahkemeye taşınan olayda Waymo firması, ticari sırlarını çaldığı için Uber’i dava etti. Konu ise tabii ki Waymo firmasının sürücüsüz otomobil teknolojisiydi. Davayı Uber kaybetti ve Waymo firmasına tazminat ödemeyi kabul etti. Ortaya da tabii olarak astronomik bir rakam çıktı. Waymo firması bu davadan 245 milyon dolara eşdeğer tazminat aldı.
2. Google’ın Amerikan Savunma Bakanlığı ile yaptığı saklı proje
Google’ı nasıl bilirsiniz? Hayatı kolaylaştıran, hayatı renklendiren, bilgi deposu ve sulh yanlısı değil mi? Görünen o ki büyük teknoloji firmalarına hayata renk katma ile ilgili çok da güvenmemek gerek. Takvimler 2018’in Mart ayını gösterirken Gizmodo tarafından paylaşılan bir haberle Google’ın Amerikan Savunma Bakanlığı’yla beraber yürüttüğü saklı proje ortaya çıkarıldı. Project Maven isimiyle hatıralan proje, Google’ın yardımıyla geliştirilen ve savaş ortamında kullanılacak bir yapay zekâ üzerineydi. Misillerin isabetini artıran, başka bir deyişle karanlık manasıyla daha fazla sivilin can vermesine kapı aralayan bu proje Google’ın imajını hayli salladı. Artan baskılar üzerine projeden çekildiğini duyuran Google, beyanları gerçekleri yansıtıyorsa 2019 seneninde bu proje için sözleşme yenilemeyecek.
3. Sürücüsüz Uber aracının Arizona’da bir kadını öldürmesi
Yıllardır üzerinde çalışılan ve 2018 seneninde yoğun bir şekilde test2 edilen sürücüsüz araç teknolojisi en nihayetinde bekleneni yaptı ve bir kişinin ölümüne neden oldu. 2019’un Mart ayında Tempe – Arizona’da yürümekte olan bir kadın, Uber bünyesinde geliştirilen bir sürücüsüz otomobil tarafından öldürüldü. Bugüne kadar özerk araçların insan öldürmesine konusunda ilk olay olma özelliği taşıyan olay tüm dünyada büyük ses getirdi. Bu olayın hemen peşinden Uber, sürücüsüz otomobil testlerine ara vermek zorunda kaldı. Şu sıralar yeni sürücüsüz araçları yollara çıkarmaya hazırlanan Uber umarız daha fazla can almaz.
4. Facebook’un 87 milyon kullanıcısını etkileyen Cambridge Analytica krizi
Şahsi verilerin savunması başlığı 2018 seneninde çok gördüğümüz başlıklardan biriydi. Bu konunun öne çıkmasında Facebook’un çok büyük rolü oldu. 2016 seneninde Donald Trump’ın başkanlık kampanyalarını da yürüten Cambridge Analytica firmasıyla çalışan Facebook, Mart 2018’de bu firmayla çalışmalarını durdurduğunu izah etti. Bu haber normal bir haberdi, ancak alt başlığı son derece korkunçtu. Cambridge Analytica firması, Facebook ile çalıştığı dönemde 87 milyondan fazla kullanıcının bilgilerini müsaadesiz toplamış ve veritabanına ilave etmişti. Tüm dünyada “#DeleteFacebook” hashtag’iyle paylaşılan olay sene en büyük skandallarından biriydi.
5. Facebook’un Myanmar’daki azınlık gruplarına yönelik nefreti ateşlediği iddiası
2018’in Mart ayında bir başka skandalın odağı yeniden Facebook oldu. Birleşmiş Milletler ve diğer insancıl dayanışma grupları, hep bir ağızdan Facebook’u nümayiş yaparak sosyal medya devine zor günler yaşattı. Konu, Myanmar’daki etnik azınlıkların yaşadığı baskının Facebook’ta kontrol edilmemesiydi. Düzmece haberler, nefret söylemleri ve bilgi manipülasyonlarıyla sanki bir çöplüğe dönüşen Facebook, 700 bin Müslümanın cinayetler ve tecavüzler eşliğinde kaçmak zorunda kaldığı acı olaylarda üstüne düşen görevi yapamamıştı.
6. Mark Zuckerberg’in ifadesinin alınması
Facebook CEO’su Mark Zuckerberg, listenin üst sıralarında görebileceğiniz üzere çok zor bir 2018 senesi geçirmişti. Cambridge Analytica faciası ve yalan haberlere bir türlü mani olamaması yüzünden toplumsal huzursuzluklara sebep olan Facebook’un hesabı tabii ki tanınmış kişi CEO’su Mark Zuckerberg’den soruldu. Tam beş saatlik ifade esnasında bolca ter döken Zuckerberg, birçok ehemmiyetli suali yanıtsız bırakmayı seçenek etti.
7. Google’ın Android işletim sistemi tekelciliği yüzünden 5 milyar dolar ceza yemesi
Google’ın Android işletim sistemi son senelerde hayatımızın ehemmiyetli parçalarından biri haline geldi. iPhone veyahut Windows Phone tercih eden biri değilseniz, Android işletim sistemini tercih etmeye mahkumsunuz diyebiliriz. 2018 seneninde teknoloji dünyasında yaşanan skandallardan biri de tam olarak bu mahkumiyetle ilgili. Avrupa’nın tekelcilik araştırmalarında hedef haline gelen Google, mobil alet üreticilerine yaptığı “ön yükleme” baskılarından dolayı tam 5 milyar dolar cezaya çarptırıldı.
8. Google’ın Çin için sansürlü arama motoru projesini yine hayata geçirme tecrübesi
2018’in Ağustos ayında Google’ın bir Çin projesini yine hayata geçirmeye çalıştığı ortaya çıkmıştı ve teknoloji gündemi oldukça karışmıştı. Kod isimi “Dragonfly” olan proje, Çin için özel olarak tasarlanan sansürlü bir arama motoruydu. Bu arama motoru, Çin’in otoriter idaresinin çok rahat bir şekilde müdahale edebileceği şekilde tasarlanacaktı ve data merkezleri Pekin veyahut Şangay civarında konumlandırılacaktı. Google cephesini oldukça geren projenin devam edip etmeyeceği şu an için bilinmiyor.
9. Bir tweet ile 20 milyon dolar ceza ödemek zorunda kalan Elon Musk
Tesla firmasının ne kadar tanınmış kişi ve büyük olduğunu bilmeyen yoktur. Elektrikli otomobilleriyle hemen hemen her gün gündeme gelmeyi muvaffak olan Tesla ve onun tarikat öncüsü haline gelen CEO’su Elon Musk, 2018’in skandallar listesinde olmasa olmazdı. Elon Musk’ın başını bir tweet belaya soktu. Bahsi geçen tweet’te, Tesla firmasını payı 420 dolar olacak şekilde kendisine özel bir firma haline getireceğini söyleyen Tesla, SEC’den darbe yedi. Bu tweet, Elon Musk’ın 20 milyon dolar ceza ödemek zorunda kalmasına neden oldu.
10. Facebook’un hack’lendiğini duyurması ve 29 milyon kişinin bilgilerinin çalınması
2018 seneyin Eylül ayında Facebook, çarpıcı bir haberle gündemin doruğunda yerini aldı. Bir güvenlik açığı nedeniyle hacker’ların hedefi olan Facebook, bilindiği kadarıyla 29 milyona yakın kullanıcısının bilgilerinin çalınmasına engel olamadı. Facebook tarihindeki en kötü hack olayı olarak nitelendirilen olay, #DeleteFacebook hashtag’inin hortlamasına yol açtı. Yalnızca kullanıcıların isim ve soyadlarının değil, doğum tarihlerinin, telefon numaralarının ve yakınlardaki yer bildirimlerinin de çalındığı belirtilen hack skandalı 2018’in en çarpıcı olaylarından biriydi.
11. Google+ ağındaki 500 bin kullanıcının şahsi bilgilerinin ortaya çıkması ve Google’ın bu olayı örtbas etme gayreti
The Wall Street Journal’ın Eylül 2018’de ortaya çıkardığı haberle gündeme gelen olayda, bir yazılım hatasının 500 binden fazla Google+ kullanıcısının bilgilerinin ortaya çıkmasına neden olduğu bildirilmişti. Bu olayın Facebook cephesinde yaşanan Cambridge Analytica skandalına benzediğine konusunda haberler hızla artarken Google olayları örtbas etmeye çalışmış ve başarısız olmuştu. Google, yaşanan olaydan kısa bir müddet sonra Google+ projesinin sonlandırıldığını duyurmuştu.
12. Android’in yaratıcısı olarak tanınan Andy Rubin’in oral seks skandalı
Google tarihindeki en kuvvetli isimlerden biri olan Andy Rubin, teknoloji camiasında Android platformunun yaratıcısı olarak bilinir. Bu kadar ehemmiyetli bir işe imzalamış olmasına karşın 2014 seneninde Google’dan suskun sedasız ayrılan Andy Rubin’in işten ayrılmasına dair ayrıntılar 2018 seneyin Ekim ayında ortaya çıkarıldı. The New York Times tarafından aktarılan habere göre Andy Rubin, 2013 seneninde evlilik dışı ilişki içerisinde olduğu bir kadını bir otel odasında oral sekse zorlamıştı. Google tarafından yapılan araştırmayla bu olayın gerçek olduğu belirlemiş ve Andy Rubin’e işinden ayrılması için 90 milyon dolar öneri edilmişti. Bu dev istifa fiyatı tam beş sene süresince saklı kalmış olsa da The New York Times’ın haberiyle açığa çıkmış oldu.
13. WhatsApp’ın Brezilya’daki seçimlere damga vurması
Facebook’un satın aldığı WhatsApp, kuşkusuz dünyanın en popüler iletileşme uygulamalarından biri. Ekseriyetle arkadaşlarımızla, akrabalarımızla, sevgilimizle ya da eşimizle konuştuğumuz WhatsApp ne yazık ki artık emelinden sapmaya başladı ve bir propaganda aracı olarak da kullanılabiliyor. 210 milyon kişiden oluşan nüfusunun 120 milyondan fazlasının WhatsApp kullandığı bilinen Brezilya da bu, yazılımın bir propaganda aracı olarak kullanılmasından derin yara aldı. Seçim döneminde WhatsApp üzerinden dağılan asılsız ve manipülatif propaganda bilgileri, iddialara göre seçimin kaderini belirledi. Olaylı seçimlerin nihayetinde başkanlık koltuğuna oturan Jair Bolsonaro, aşırı sağcı görüşüyle ülkede pek de sevilmeyen bir isimdi. Umarız benzer propaganda çalışmalarını yaklaşan mahalli seçimlerde ülkemizde görmeyiz.
Kaynak : https://listelist.com/2018-yili-teknoloji-skandallari/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder