Sinirbilimciler, üç istikametli bir beyin irtibatını başarıyla gerçekleştirerek, üç kişinin düşüncelerini paylaşmasına ve Tetris benzeri bir oyun oynamasına imkan sağladılar.
Araştırma takımı, bu çılgın deneyin büyütülerek, insanlardan oluşan ağların de birbirine bağlanabileceğini düşünüyor; evet, kulağa geldiği kadar garip bir vaziyet.
Bahsi geçen işlem, beyin faaliyetini gösteren elektriksel reaksiyonların kayıt edildiği elektroenselogramlar (EEG’ler) ile, manyetik alanlar kullanılarak sinirlerin uyarıldığı transkraniyal manyetik uyarımın (TMS) birleştirilmesiyle çalışıyor.
Bu sistemin ardındaki araştırmacılar, ona BrainNet (BeyinAğı) ismini takmışlar ve bunun sonunda pek çok değişik zihni birbirine bağlamada kullanılabileceğini; hem de bunun internet üzerinden gerçekleştirilebileceğini söylüyorlar.
Ama BrainNet, yeni ve enteresan iletişim yollarına sebep olmasının yanısıra, aslında insan beyninin daha derin bir düzeyde nasıl çalıştığına yönelik daha fazla şey öğrenmemizi olası kılabilir.
Araştırmacılar şöyle yazmışlar: “Bildiğimiz kadarıyla, ortaklaşa mesele çözümü için beyinden beyne ilk çok kişili, müdahalesiz direk arayüz olan BrainNet’i sunuyoruz”
“Bu arayüz, üç insan deneğin beyinden beyne direk iletişim kullanarak işbirliği yapmasına ve verilen bir görevi çözmesine olanak sağlıyor.”
Bilim insanlarının hazırladığı deneyde; iki ‘gönderici’, EEG elektrotlarına bağlanmış ve bu kişilerden, içinde düşen nesnelerin bulunduğu Tetris benzeri bir oyun oynamaları istenmiş. Deneklerin; her bir nesnenin döndürülmesi mi, yoksa döndürülmemesi mi gerektiğine karar vermesi gerekiyormuş.
Bunu yapmak için, kendilerine, ekranın her iki tarafında yanıp sönen iki LED’den birine bakmaları söylenmiş. LED’lerden biri 15 Hz, ötekisi ise 17 Hz hızında yanıp sönüyormuş. Bu ışıklar, beyinde EEG’nin idrak edebileceği farklı sinyaller üretiyormuş.
Bu seçimler daha sonra, bir TMS başlığı üzerinden bir ‘alıcı’ya yönlendiriliyor ve bu başlık, alıcının zihninde fosfen isimiyle bilinen hayali ışıltılar oluşturuyor.
Alıcı, oyun alanının tamamını göremiyor ama bir ışık parlaması sinyali gönderildiyse, alıcının düşmekte olan nesneyi döndürmesi gerekiyor.
Araştırmacılar, üç insanın oluşturduğu beş değişik grupta, yüzde 81.25’lik vasati bir isabet oranına erişmişler. Bu oran, ilk tecrübe için yeterli bir miktar.
Göndericiler, alıcının doğru şeyi yapıp yapmadığını belirten ikinci bir geribildirim halkası ilave edip, oyuna fazladan bir karmaşıklık tabakası ilave etmişler.
Alıcılar, yalnızca beyin iletişimine bakarak, hangi göndericinin en emin olduğunu tespit edebiliyorlarmış. Araştırmacılar bu vaziyetin, içinde insan güvensizliği faktörünün bulunduğu gerçek dünya şartlarıyla muhatap olan sistemler geliştirme itibariyle umut vadettiğini söylüyorlar.
Ayrı olarak mevcut sistem, tek seferde sadece bir ‘bit’ (veya parlama) iletiyor olsa da; Washington ve Carnegie Mellon Üniversitesi’ndeki takım, bu düzeneğin gelecekte genişletilebileceğini düşünüyor.
Ayrı araştırmacı grubu, önceden iki beyni başarıyla birbirine bağlamış ve katılımcıların birbirlerine karşı 20 sualden oluşan bir oyun oynamasını sağlamıştı. Hayali fosfen ışıltıları, o vakit da yeniden bilgi aktarımı için kullanılmış ve “evet” veya “hayır” bilgilerini temsil etmişlerdi.
Bu çalışma her ne kadar şu an için çok yavaş olsa da, tamamiyle emin olmasa da ve sinirbilim camiasında daha hakem denetiminden geçmese de; düşüncelerimizi birbirimize aktarabildiğimiz hayalî bir geleceğe göz kırpıyor. Hem de belki de gelecekte, büyük meseleleri çözmeye çalışırken zihni kaynakları birleştiririz, kim bilir?
“Ele geçirdiğimiz sonuçlar, gelecekte birbirine bağlanan beyinlerin alana getirdiği bir ‘sosyal ağ’ın kullanılmasıyla, insanların meseleleri ortaklaşa şekilde çözmesine imkan sağlayan beyinden beyne arayüzlerin ihtimalini artırıyor” diye yazmış araştırmacılar.
Araştırma, ön baskı sunucusu arXiv’de çevrimiçi olarak bulunabilir.
Kaynak : https://popsci.com.tr/beyinleri-baglanan-3-insan-dusuncelerini-birbirleriyle-paylasti/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder