Seyyarelerin, yıldızlara olan uzaklığı ve yörüngedeki hızları, o seyyarenin Güneş sisteminin uzun vakittir bir parçası olup olmadığı gibi değerli bilgileri içinde barındıran kritik bilgilerdir. Güneş sisteminin ötesindeki uzak seyyareler ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için çalışmalar yürüten astronomlar, GJ 3470b isimli gezegenin, önceden keşfedilen benzer büyüklükteki GJ 436b'den 100 kat daha hızlı kütle kaybına uğradığını keşfettiler.
Astronomy & Astrophysics'de bugün yayınlanan haberde gezegenlerin nasıl geliştiği hakkında kimi kritik bilgiler ve gözlemler paylaşıldı. PanCET isimi verilen çalışmayla ultraviyole, optik ve kızılötesi ışınlar kullanılarak 20 ayrı gezegenin atmosferlerinin ölçülmesi amaçlanıyor. PanCET, bu arada Hubble Uzay Teleskobu ile yapılacak en büyük dış gözlem programı özelliğini taşıyor.
Gökbilimciler, yaptıkları çalışmalarda seyyarelerin buharlaşma yoluyla uğradığı kütle kaybını ele alıyorlar. Yıldızlarına yakın olan seyyarelerin, sıcaklıklarının yüksek olmasından dolayı, atmosferlerinin buharlaşarak kütle kaybına uğradığı düşünülüyor.
Araştırmalarda Dünya'ya benzer büyüklükte olan bir hayli seyyareye rastlanmasına karşın, Neptün'e benzer büyüklükte (Dünya'nın hemen hemen 4 katı) rastlanan gezegen sayısı hayli az. Bu da büyük gezegenlerin atmosferlerini kaybettikleri ve hemen peşinden daha küçük gezenler haline geldikleri fikrini düşündürtüyor.
Yapılan gözlemlerdeki en büyük zorluk ise gezegenlerin uzaklığı. Gözlemlerin ultraviyole ışınlar ile yapılmasından dolayı, Dünya'dan en fazla 150 ışık senesi uzaklıktaki noktalar gözlemlenebiliyor. Keşfedilen GJ 3470b'nin Dünya'ya olan uzaklığı ise 96 ışık senesi uzaklıkta.
Haberde paylaşılan çalışmada, GJ 3470n'nin büyük miktarda kütle kaybeden bir gezegen olduğu ve eksozfer tabakasının daha önce keşfedilen GJ 436b'den çok daha küçük olduğu izah etti. Ele geçirilen sonuçlar arasında; GJ 436b'nin yıldızının 4 milyar ile 8 milyar arasında bir yaşta olduğu, GJ 3470b'nin yıldızının takriben 2 milyar yaşında olduğu, genç yıldızların daha kuvvetli olup seyyarelerin atmosferlerini daha fazla ısıttığı neticeleri da bulunuyor.
Çalışmayı yürüten ekibe göre GJ 3470b'nin toplam kütle kaybı takriben %35 ve GJ 3470b, birkaç milyar sene sonra tüm gazlarını kaybederek kayalık bir seyyare haline gelebilir. Yapılan çalışma seyyarelerin nasıl şekillendiği ile ilgili büyük bilgiler verebilir.
Projenin ilerleyen evrelerinde, ultraviyole ışığın yerine kızılötesi ışık kullanılarak daha geniş bir gözlem yapılması amaçlanıyor.
Kaynak : https://phys.org/news/2018-12-hubble-far-away-planet.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder